W pierwszą sobotę lipca, jak co roku, obchodzimy Międzynarodowy Dzień Spółdzielczości - to dzień ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ. Jednocześnie polski Sejm ustanowił 1 lipca Międzynarodowym Dniem Spółdzielczość, zatem w Polsce spółdzielczość może świętować podwójnie.

Międzynarodowy Dzień Spółdzielczości, obchodzony na całym świecie w tym roku 5 lipca, to okazja do zaprezentowania jak model spółdzielczy – oparty na demokratycznym zarządzaniu i solidarności – może być siłą napędową sprawiedliwego i zrównoważonego rozwoju. To część większej, ONZ owskiej inicjatywy wspierającej spółdzielnie jako kluczowych partnerów we wdrażaniu Celów Zrównoważonego Rozwoju. W tym roku obchody mają wyjątkowe znaczenie, gdyż rok 2025 został proklamowany przez ONZ Międzynarodowym Rokiem Spółdzielczości. Tegorocznym obchodom towarzyszy hasło: "Spółdzielnie: Prowadzenie integracyjnych i zrównoważonych rozwiązań dla lepszego świata" (Cooperatives: Driving Inclusive and Sustainable Solutions for a Better World").

W raporcie Sekretarza Generalnego ONZ z 2023 r. na temat roli spółdzielni w rozwoju społecznym uznano, że spółdzielnie mają doświadczenie w promowaniu rozwoju gospodarczego i społecznego wszystkich ludzi, w tym grup marginalizowanych. Spółdzielnie konsekwentnie wykazują odporność w czasach kryzysów społecznych i gospodarczych. ONZ uznaje ruch spółdzielczy za kluczowego partnera w przyspieszaniu zrównoważonego rozwoju na świecie i wzywa państwa członkowskie do wspierania i wzmacniania ruchów spółdzielczych.

Oryginalnie Dzień Spółdzielczości, który obchodzony jest już po raz 102, był okazją do zwiększenia na świecie świadomości na temat spółdzielni i promowania spółdzielczych ideałów międzynarodowej solidarności, efektywności ekonomicznej, równości i pokoju. Celem było także rozwijanie i wzmacnianie partnerskich stosunków pomiędzy światowym ruchem spółdzielczym i rządami, samorządami oraz organizacjami międzynarodowymi. Status obchodów zmienił się w 1994 roku, gdy Organizacja Narodów Zjednoczonych potwierdziła ważną rolę, jaką spółdzielnie odgrywają w rozwoju gospodarczym, społecznym i kulturalnym, ogłaszając wspólne od 1995 roku obchodzenie Międzynarodowego Dnia Spółdzielczości. Z tej okazji Międzynarodowy Związek Spółdzielczy i ONZ proklamują hasła kolejnych obchodów i wydają odpowiednie przesłania.

W Polsce dzień spółdzielczości obchodzony jest od 1925 roku, pierwotnie bez sztywnego terminu, ale zwykle na przełomie czerwca i lipca. Tę odrębność od międzynarodowych obchodów podtrzymał Sejm proklamując w 1995 r. 1 lipca Międzynarodowym Dniem Spółdzielczości.

Spółdzielczość w Polsce i na świecie funkcjonuje w wielu branżach: to nie tylko mieszkalnictwo, ale także rolnictwo, rybołówstwo, handel, bankowość i ubezpieczenia, a nawet opieka zdrowotna. We Włoszech największa sieć sklepów spożywczych to spółdzielczy Coop (posiada zarówno hipermarkety jak i mniejsze sklepy). Hiszpańska Spółdzielcza Korporacja Mondragón produkuje sprzęty RTV i AGD oraz części do samochodów, ma jedną z największych w Hiszpanii sieci supermarketów, bank, szkoły językowe, a nawet prowadzi uczelnię. Zapewne niewiele osób wie, że spółdzielniami są np. hipermarkety Leclerc, sieć sklepów sportowych Intersport, bank Credit Agricole. Pod względem przychodów to właśnie francuski bank jest największą spółdzielnią na świecie. W rankingu 300 największych spółdzielni są dwie z Polski - to spółdzielnie mleczarskie Mlekovita oraz Mlekpol.

Międzynarodowy Związek Spółdzielczości szacuje, że co najmniej 10 proc. ludzi na świecie jest członkiem jednej z 3 milionów spółdzielni. Wszystkie typy spółdzielni dają pracę 280 mln pracowników na całym globie. Polska Krajowa Rada Spółdzielczości informuje, że reprezentuje około 9 tysięcy spółdzielni (3,5 tys. to spółdzielnie mieszkaniowe), które zrzeszają ponad 8 milionów członków.

Więcej informacji na temat Międzynarodowego Dnia Spółdzielczości można znaleźć na stronie https://www.coopsday.coop. (strona w języku angielskim).